Drawing by Mohamed Hassan

De kunst van het loslaten

Zet je brein eens op vliegtuigstand: hoe je hoofd de pauzeknop vindt zonder je enthousiasme kwijt te raken

Het is een doordeweekse avond. Ik zit thuis met een kop thee en zou eigenlijk willen ontspannen. Toch dwaalt mijn hoofd af naar een gesprek van die middag, kleine stukjes uit dat gesprek die zomaar weer oppoppen. Het is moeilijk om los te laten. Alsof mijn brein nog even wil doordenken.

Herkenbaar? Voor mij wel. En ik weet dat ik niet de enige ben.

Ik hou van mijn werk. Mensen begeleiden, me verdiepen in psychologie, ontdekken hoe we denken, voelen en handelen—ik kan er geen genoeg van krijgen. Zelfs in mijn vrije tijd lees ik erover of volg ik een nieuwe opleiding. Werk voelt voor mij vaak niet als werk, maar als iets waar ik plezier en voldoening uit haal. Maar juist dáár zit de valkuil: het kan knap lastig zijn om mijn werk ook écht los te laten.

Het verhaal van een IT’er

Een cliënt van mij uit de IT-sector herkende dit maar al te goed. Na een dag programmeren bleef zijn hoofd op volle toeren draaien. Terwijl hij probeerde te ontspannen, was zijn brein nog steeds bezig met het oplossen van bugs en het bedenken van nieuwe oplossingen. “Het is alsof mijn hoofd nooit een pauzeknop heeft,” zei hij. En ik begreep precies wat hij bedoelde.

Of je nu werkt in de zorg, in het onderwijs, in de juridische wereld of in de IT—zodra je werk je boeit en veel vraagt, is het soms moeilijk om de deur achter je dicht te trekken.

Waarom zou je werk wél loslaten?

Loslaten is niet alleen prettig, het is ook essentieel. Ten eerste laad je je batterij op. Je hersenen hebben rust nodig om informatie te verwerken en creatief te blijven. Juist door afstand te nemen, kun je de volgende dag weer scherp en met frisse energie aan het werk.

Daarnaast is het goed voor je omgeving. Als je thuis nog met je hoofd bij je werk zit, ben je minder aanwezig voor je partner, je kinderen of vrienden. Door werk even opzij te zetten, ontstaat er ruimte voor verbinding en plezier in je privéleven.

Ook je werk zelf profiteert ervan. Je maakt betere keuzes en kunt problemen sneller oplossen wanneer je niet voortdurend “aan” staat. Soms komt de beste oplossing juist op momenten dat je níét bewust met werk bezig bent—onder de douche, tijdens een wandeling, of gewoon in een ontspannen gesprek.

En misschien nog wel het belangrijkste: door los te laten geef je jezelf toestemming om mens te zijn, niet alleen professional. Dat maakt je veerkrachtiger, zowel op je werk als daarbuiten.

Waarom is loslaten zo lastig?

Dat heeft niet één oorzaak. Het kan liggen aan je betrokkenheid en verantwoordelijkheidsgevoel: als je ergens écht om geeft, draag je het ook makkelijker mee. Je persoonlijkheid kan een rol spelen: perfectionisme, nieuwsgierigheid of plichtsgevoel zorgen ervoor dat je hoofd blijft malen. Soms is het gewoon de aard van het werk: emotioneel of mentaal veeleisende beroepen laten zich niet zomaar “uitzetten”. En dan is er nog de factor passie: als je werk je inspireert, voelt bezig zijn ermee niet eens als een last. Maar daardoor vervaagt de grens tussen werk en privé wel sneller.

Wat helpt om beter los te laten?

Ik ontdekte zelf dat kleine rituelen wonderen doen. Een wandeling na het werk of een paar minuten ademhalingsoefeningen helpen me mijn dag mentaal af te sluiten. Ook activiteiten die volledige aandacht vragen, zoals sporten of muziek maken, trekken je in het hier-en-nu.

Daarnaast probeer ik bewust onderscheid te maken tussen passie en opladen. Het is heerlijk om in mijn vrije tijd een boek over psychologie te lezen, maar ik merk dat als ik iets totaal anders doe, dan laad ik pas écht op.

Misschien nog wel het belangrijkste: leren vertrouwen. Ik hoef niet alles vandaag opgelost te hebben. Soms is het loslaten van een gedachte juist wat ruimte schept om morgen met frisse energie verder te kunnen.

Tot slot

Werk loslaten betekent niet dat je minder betrokken bent of je passie verliest. Integendeel: het maakt je effectiever, creatiever en een fijner mens voor de mensen om je heen. Misschien is dat wel de grootste kunst voor wie zijn werk écht leuk vindt: niet minder werken, maar leren schakelen. Tussen inspanning en ontspanning. Tussen passie en opladen. Tussen betrokkenheid en loslaten.

Herken jij jezelf hierin? Merk je dat je moeite hebt om werk los te laten, zelfs als je weet dat je rust nodig hebt? Dan kan het helpend zijn om dit samen te onderzoeken. Neem gerust contact op met LemonGrass Coaching voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek—we denken graag met je mee over manieren om meer balans te vinden tussen werk en ontspanning.